TRUDNA SZTUKA AKCEPTACJI

Radzenie się ze stresem polega nie tylko na stosowaniu różnych technik psychologicznych lub uczeniu się nowych sposobów „ogarniania” swoich emocji i myśli, to także umiejętność odpuszczania.

Jest taki tekst, dobrze znany osobom doświadczonym przez uzależnia, pod tytułem: „Modlitwa o pogodę ducha”. Zawiera on w skondensowanej formie wszystko to, co jest konieczne, aby osiągnąć mistrzostwo w trudnej sztuce akceptacji. Niektóre źródła przypisują ją Markowi Aureliuszowi, a więc już od bardzo dawna znana jest mądrość w niej zawarta.

Boże, użycz mi pogody ducha,
abym godził się z tym, czego nie mogę zmienić,
odwagi, abym zmieniał to, co mogę zmienić,
i mądrości, abym odróżniał jedno od drugiego.

            Mimo, że nazywamy ten tekst modlitwą, treść jest uniwersalna i każdy z nas, bez względu na światopogląd, znajdzie w nim prawdę. A tą prawdą jest pokora i zdolność rozróżniania.

Pokora, którą rozumiemy jako pewną umiejętność, której możemy się nauczyć. Nie jest nam dana wraz z urodzeniem. Małe dzieci raczej prezentują poczucie omnipotencji i przeżywają ogrom nieprzyjemnych uczuć, w tym dużo złości, kiedy okazuje się, że czegoś nie mogą czy nie potrafią.  Wielu dorosłych również, z względów, których opisanie znacząco przekracza zakres tego wpisu, kurczowo trzyma się iluzji o sprawowaniu pełnej kontroli nad życiem. Trudno jest przyjąć, że jedyne na co mamy wpływ to my sami, do pewnego czasu nasze dzieci, ale i tu jest mnóstwo ograniczeń. Barierą są nasze zdolności, konstrukcja cielesna czy psychiczna, zasoby. Obejrzenie pola swojego wpływu na rzeczywistość bywa bardzo bolesne.

Miewamy tendencje do „walenia głową w ścianę” z nadzieją, że jednak uda się ją rozbić. Czasami wielokrotnie robimy to samo i tak samo z nierealistycznym myśleniem, że efekty w końcu będą inne. Konfrontująca prawda jest taka, że bardzo wielu spraw nie możemy zmienić.

Wprowadzonych ograniczeń w pandemii czy różnych zasad, które mają ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa, a nam wydają się np. nielogiczne – również nie.

Więc czy warto zaprzęgać nasz umysł i ciało w walkę, z góry skazaną na porażkę. Czy warto fundować sobie ocean kortyzolu [hormon stresu] tylko z tego powodu, że nakręcamy sami siebie w oporze. Może można zaakceptować to na co wpływu nie mamy?

                 I tu przechodzimy do drugiej mądrość. Do zdolności rozróżniania. Nie tylko do pogodzenia się z brakiem wpływu, ale również z zobaczeniem, gdzie jednak mogę coś zrobić.

 I tu też bywa dużo trudności, niepewności i wyuczonych wzorców. Podlegamy różnym mechanizmom psychologicznym, choćby stan wyuczonej bezradności ilustruje wiele naszych niepowodzeń w radzeniu sobie ze stresem.

To sytuacja, kiedy wielokrotnie doświadczaliśmy bezsilności, braku kontroli, braku sprawczości. W efekcie świat jawi się jako nieprzewidywalny i niepoczytalny. Na nic nie ma wpływu.

 I takie traumatyzujące doświadczenie może się nam zgeneralizować na inne sytuacje, czasami na całe życie. Wtedy np. nie będziemy próbować uciec z sytuacji krzywdzących albo nie skorzystamy z możliwych sposobów poradzenia sobie, albo ich po prostu nie dostrzeżemy lub nie uwierzymy, że cokolwiek się zmieni.

Sztuka akceptacji jak widać, jest naprawdę trudna. Wymaga samopoznania i sięgnięcia w głąb siebie, aby zobaczyć czasami wyjątkowo raniące i nieprzyjemne sprawy. Wymaga odwagi, o której również jest mowa w cytowanym tekście. Odwagi, którą możemy rozmieć jako wyjście poza swoje utarte ścieżki, poza strefę komfortu. Najczęściej potrzebujemy do tego innego człowieka. Takiego, który pomoże nam zobaczyć „kropkę na własnym czole”, który będzie lustrem ale i wsparciem w tym procesie.

 A co jest na drugim końcu? Wolność. Paradoksalnie, kiedy godzę się na brak wpływu i kiedy widzę obszary, gdzie go mam, odzyskuję ogrom „mocy operacyjnej”. Na zadania w swoim życiu, na relaks, na dobre interakcje, także na realne możliwości wybierania i korzystania z efektów swoich działań.

TERAPIA W PRAKTYCE

TERAPIA W PRAKTYCE

Bardzo wielu Pacjentów rozważając pomoc psychoterapeuty, nie wie czego się spodziewać, co budzi sporo obaw i może skutecznie odstraszyć od sięgnięcia po taką formę leczenia. Poniższy opis dotyczy głównie psychoterapii w nurcie psychodynamicznym, ale większość...

MIŁOŚĆ BEZWARUNKOWA CZ.2.

MIŁOŚĆ BEZWARUNKOWA CZ.2.

Aby wydostać się z pułapki warunkowego traktowania dziecka, warto zacząć od powiedzenia sobie STOP. Zadajmy sobie pytanie: „O co mi tak naprawdę chodzi, na czym mi zależy”. Zastanówmy się czy to, co robimy, jak odzywamy się...

MIŁOŚĆ BEZWARUNKOWA

MIŁOŚĆ BEZWARUNKOWA

Każdy chciałby być kochany takim, jakim jest. Dorośli i dzieci tęsknią za taką miłością. Bezwarunkowa akceptacja buduje w nas przekonane, że jesteśmy wystarczająco dobrzy i buduje nasze poczucie własnej wartości. W jaki sposób rodzice mogą okazywać swoim dzieciom...

Medytacja

Medytacja

 To czym jest medytacja, czy jak ma działać, może się różnić w zależności od tego, w jakiej tradycji ją praktykujemy. W najbardziej powszechnym, niereligijnym, rozumieniu, np.: w podejściu uważności, medytacja to stopniowe zaznajamianie się z samym sobą. To...

Leki stosowane w leczeniu depresji – cz. 2.

Leki stosowane w leczeniu depresji – cz. 2.

Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) Zazwyczaj od leków z tej grupy lekarz zaczyna leczenie pacjenta chorego na depresję. Należą do nich: citalopram, escitalopram, fluoksetyna, fluwoksamina, paroksetyna i sertralina.  Jak sama nazwa wskazuje,...

Leki w depresji

Leki w depresji

Choroba afektywna jednobiegunowa, czyli depresja w jej umiarkowanym i głębokim nasileniu jest wskazaniem do farmakoterapii, czyli stosowaniu leków. Lekarz psychiatra ma do wyboru wiele różnych leków przeciwdepresyjnych. W większości przypadków można dobrać optymalny...

SYDROM SZTOCHOLMSKI

SYDROM SZTOCHOLMSKI

- kiedy ofiara broni kata. W latach 70 XX wieku, w jednym z banków w Sztokholmie zdarzył się napad. Napastnicy przez tydzień przetrzymywali jego pracowników. Kiedy sytuacja została opanowana i zakładnicy zostali uwolnieni, wydarzyło się coś czego nikt się nie...

DEPRESJA SEZONOWA

DEPRESJA SEZONOWA

Depresja sezonowa (SAD) jest jednym z rodzajów depresji. Tym, co ją wyróżnia, jest jej cykliczny, sezonowy przebieg. Epizody depresyjne pojawiają się późną jesienią lub wczesną zimąi trwają do wiosny, wtedy to dochodzi do poprawy nastroju. Bywa, że objawy choroby...

Jesień życia – cz. 2

Jesień życia – cz. 2

Praca Od wielu czynników zależy jakie znaczenie ma praca w życiu człowieka. Jednym z nich jest pokolenie kulturowe danej osoby. Ludzie, którzy byli wychowywani w szacunku do pracy, będą prawdopodobnie bardziej doceniali jej rolę niż ci, którzy żyli w środowisku, gdzie...

Skip to content