Zwykły strach odgrywa w życiu człowieka nieocenioną rolę. Służy do tego, aby ratować jego zdrowie lub życie. Sprawia, że organizm szybko reaguje na realne zagrożenia.
A co się dzieje, jeśli ktoś panicznie się boi, jego ciało mobilizuje się do konfrontacji z przeciwnikiem, a ten przeciwnik okazuje się nieprawdziwy?
Prawdopodobnie została przekroczona granica, gdzie kończy się zwykły, potrzebny strach, a zaczynają się zaburzenia lękowe.
Wśród wszystkich zaburzeń psychicznych te lękowe, dawniej nazywane nerwicami, są jednymi z najczęściej występujących. Mogą dotknąć każdego – niezależnie od wieku i płci. Nadmierny lęk potrafi znacząco obniżyć jakość życia, ograniczyć kontakty towarzyskie, a nawet uniemożliwić normalne funkcjonowanie.
Obecność jednego rodzaju lęku nie wyklucza pojawienia się innych. Zdarza się, że jedna osoba cierpi na kilka rodzajów zaburzeń lękowych, wówczas zmaga się z wieloma objawami.
Objawy są co prawda sprawą osobniczą, występują w różnym nasileniu, mieszają się, czasem się wzajemnie maskują, ale można je pogrupować na 3 podstawowe obszary:
Objawy psychiczne:
- zamartwianie się
- nadmierny strach
- drażliwość
- wewnętrzny niepokój
- problemy z koncentracją uwagi lub pamięcią
Objawy behawioralne:
- niepokój ruchowy,
- nadmierne reakcje
- utrata kontroli nad tożsamością i pamięcią
- otępienie
Objawy somatyczne:
- napięcia mięśniowe
- drżenie
- kołatanie serca i przyspieszone oddychanie
- duszności
- uczucie dławienia się
- problemy z układem pokarmowym
- nadmierne pocenie się
- bóle i zawroty głowy
- problemy skórne: swędzenie, pieczenie, cierpnięcie
Rodzaje lęków
Fobia czyli lęk wywołany czymś obiektywnie niegroźnym:
- fobia społeczna (lęk przed ośmieszeniem się, oceną, własnym upokorzeniem, zawstydzeniem, okazaniem słabości), nie należy jej mylić ze zwykłą nieśmiałością,
- agorafobia (lęk przed tłumem, miejscami publicznymi, nieznanym otoczeniem; przekonanie, że jedynym bezpiecznym miejscem jest własny dom, bo w każdym innym zapewne dojdzie do jakiegoś groźnego zdarzenia),
- zoofobia (lęk przed zwierzętami, najczęściej: pająkami – arachnofobia, owadami – insektofobia, psami – kynofobia, wężami – ofidiofobia),
- fobie sytuacyjne (m.in. lęk wysokości, klaustrofobia),
- fobie związane z przyrodą (np. lęk przed burzą, wodą),
- fobie specyficzne (lęk przed dentystą, zarazkami, na widok krwi itp.).
Osoba najczęściej wie, że jego przeżycie nie ma podstaw, ale nie jest w stanie go powstrzymać. Chcąc się przed nim obronić, zwykle unika tych rzeczy, istot, miejsc czy sytuacji, co do których czuje nadmierny, nieadekwatny lęk.
Do objawów fobii dochodzi nie tylko w kontakcie bezpośrednim – czasami wystarczy rozmowa, zdjęcie, rysunek,
a nawet samo wyobrażenie.
Cdn.
