Choroba afektywna jednobiegunowa, czyli depresja w jej umiarkowanym i głębokim nasileniu jest wskazaniem do farmakoterapii, czyli stosowaniu leków. Lekarz psychiatra ma do wyboru wiele różnych leków przeciwdepresyjnych. W większości przypadków można dobrać optymalny lek dla pacjenta, najlepszy z dostępnych, który będzie niwelował uciążliwe objawy i który albo nie będzie wywoływał skutków ubocznych, albo nie będą one znacznie wpływały na jakość życia pacjenta.
Podstawową zasadą w leczeniu depresji jest dobra współpraca z lekarzem prowadzącym. Oznacza to, że pacjent nie decyduje samodzielnie o jakichkolwiek modyfikacjach leczenia. Jego zadaniem jest informować lekarza o wszystkich swoich objawach i obawach związanych z leczeniem.
Przy dobieraniu leków, lekarz kieruje się kilkoma głównymi zasadami:
- Rozpoczynamy stosowanie od najmniejszej skutecznej dawki leku – im większa, tym większe ryzyko działań niepożądanych, a także większy koszt terapii.
- Oceniamy skuteczności leczenia nie wcześniej niż po 2–4 tygodniach – leki przeciwdepresyjne wpływają na złożone procesy komórkowe, których modyfikacja nie jest możliwa natychmiast.
- Lek jest zmieniany dopiero wtedy, gdy po 6–8 tygodniach stosowania maksymalnej dawki, pacjent nie doświadcza poprawy – zwykle najpierw lekarz zaleca zamianę leku na inny z tej samej grupy, a gdy to nie poskutkuje, zleca lek z innej grupy.
Powyższe zasady dają odpowiedź na częste pytanie pacjentów „Dlaczego to tak długo trwa i nie działa od razu?”
Inne zasady stosowania leków dotyczą długości ich stosowania:
- Po pierwszym epizodzie depresji zaleca się przyjmowanie leków minimum przez 6 miesięcy od USTĄPIENIA OBJAWÓW.
- Kolejny epizod depresji powinno się leczyć dłużej – do 2 lat od USTĄPIENIA OBJAWÓW.
- Po trzecim epizodzie trzeba rozważyć stosowanie leku na stałe.
Grupy leków przeciwdepresyjnych
Wraz z rozwojem nauki i odkrywaniem kolejnych mechanizmów, które mogą mieć wpływ na występowanie objawów depresyjnych, powstają coraz skuteczniejsze i bezpieczniejsze leki przeciwdepresyjne. Ich podział jest związany ze sposobem wpływania na neuroprzekaźniki
w ośrodkowym układzie nerwowym, co z kolei jest związane z teoriami powstawania depresji (zależnie od poziomu tych substancji), gdzie obserwuje się zmniejszenie stężenia serotoniny, dopaminy i noradrenaliny
Wyróżniamy :
- Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI)
- Inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny (SNRI)
- Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TLPD)
- Inhibitory monoaminooksydazy (IMAO)
- Leki o innych mechanizmach działania
Od czego zależy wybór leku przeciwdepresyjnego?
Lekarz po zebraniu szczegółowego wywiadu od pacjenta jest w stanie dobrać lek najbardziej odpowiedni dla danej osoby. Najważniejsze informacje, to przede wszystkim objawy depresyjne,
z którymi zmaga się pacjent. Nie każda depresja wygląda tak samo – u niektórych osób chorych występuje silne uczucie niepokoju, zaburzenia snu, dolegliwości bólowe, nasilona senność lub wręcz przeciwnie – inni pacjenci czują się pobudzeni. W przebiegu depresji może dochodzić do zmniejszenia lub zwiększenia apetytu i odpowiednio do zmniejszenia się lub zwiększenia masy ciała, co także skłania lekarza do wyboru leku, który pozwoli na powrót do masy ciała sprzed zachorowania. Bardzo ważną rzeczą, o której koniecznie trzeba powiedzieć lekarzowi, jest informacja na temat wszystkich stosowanych leków, w tym tych kupowanych bez recepty, łącznie z suplementami diety i produktami ziołowymi, ponieważ lekarz musi dobrać taki lek, który nie będzie wchodził z nimi w interakcje. Bardzo ważne są informacje na jakie inne choroby, poza depresją, choruje pacjent. Może to być stan,
w którym stosowanie niektórych leków jest przeciwwskazane.
W trakcie stosowania leku dobrze jest mówić lekarzowi o wszystkich objawach niepożądanych i utrudniających życie. W poważnych problemach ze skutkami ubocznymi, może to spowodować zmianę leku na inny, który takiego działania nie ma.
Cdn.
