Rola odpoczynku w życiu człowieka
W życiu mamy różne obowiązki, zadania, które namnażają się w szybkim tempie, ale czasu na ich wypełnienie nie przybywa. Na każdą czynność, którą człowiek wykonuje potrzebna jest energia i siła więc nie jest możliwe, aby koncentracja i uwaga człowieka była przez długi czas (choćby 5-8 godzin) na tym samym poziomie efektywności. Zużywając energię na codzienne zadania, często dochodzi do sytuacji, w której człowiek jest przemęczony, a jego organizm zwyczajnie osłabiony, co wpływa nie tylko na efektywność, ale i odporność. Przewlekłe zmęczenie może powodować negatywne skutki dla organizmu, prowadzi do zaburzeń psychicznych (np. depresji, zaburzeń lękowych)
i fizycznych (np. choroby układu krążenia, choroby neurologiczne).
Efektywny odpoczynek jest jak tankowanie paliwa – energii – aby naładować siły. Pozwoli on na odprężenie
i relaks. Przy wyborze formy wypoczynku warto zwrócić uwagę na swoje potrzeby, możliwości i pasje. Odpoczynek ma sprawić nam przyjemność, a nie być dodatkowym obciążeniem dla i tak już nadwyrężonego organizmu i psychiki.
Cały sekret udanego odpoczynku tkwi w naszej głowie. Jeśli masaż pozwala na relaks ciała, to niekoniecznie odpoczniemy, jeżeli brakuje nam umiejętności relaksowania naszego umysłu, a wtedy nie doświadczymy odpoczynku psychicznego.
Często stajemy przed różnymi dylematami – dalekie wyjazdy czy domowe zacisze? Opalanie na plaży czy aktywny wypoczynek? Samotnie czy z rodziną? Warto pamiętać, że wybór odpoczynku jest uzależniony od naszego systemu nerwowego, od tego, czego w danej chwili potrzebujemy i jaki mamy typ osobowości.
Jeśli codziennie odczuwamy stres, to każdego dnia powinniśmy się odstresować. Jeśli codziennie nasze ciało jest napięte, to każdego dnia powinniśmy je zrelaksować, np. w postaci jazdy na rowerze, pływania, spaceru czy jogi. Niektórym dla uspokojenia i opanowania natłoku myśli wystarczy czytanie książki czy sport, jednak nie dla wszystkich jest to wystarczające. Wtedy możemy wprowadzić, nie tylko podczas urlopów, ale także każdego dnia, techniki relaksacyjne, które pozwolą na powrót do równowagi oraz regenerację organizmu.
Relaksacja przez oddech
Oddychanie jest najistotniejszą czynnością świadczącą o życiu. Pobierany tlen jest niezbędny do pracy wszystkich komórek człowieka. Na jego niedobór szczególnie wrażliwy jest mózg. Nauka świadomego oddechu, który spełnia swoją funkcję, jest jedną z najprostszych i najskuteczniejszych metod relaksacyjnych. Są różne szkoły oddychania, niektóre kładą naciska na celowe, kontrolowane ilości i długości wdechów i wydechów, inne bazują na naszej wrodzonej zdolności do samoregulacji.
Trening Jacobsona
To prosta i skuteczna metoda relaksacji, uczy naprzemiennego napinania i rozluźniania poszczególnych grup mięśni. Jest dostępna bezpłatnie w sieci, w formie mówionych instrukcji. Trening Jacobsona to działanie terapeutyczne, polecane w zaburzeniach nerwicowych, bezsenności, przy wysokim poziomie stresu.
Trening autogenny Schultza
To technika, która polega na opanowaniu ćwiczeń związanych kolejno z: uczuciem ciężaru, uczuciem ciepła, regulacją pracy serca, regulacją swobodnego oddychania, uczuciem ciepła w całym organizmie, uczuciem chłodu na czole. Trening ten ma zastosowanie przy wspomaganiu leczenia nerwic i zaburzeń psychosomatycznych, dolegliwościach hormonalnych, zaburzeniach neurologicznych, chirurgii, stomatologii czy położnictwie.
Wizualizacja
Technika ta jest świadomym tworzeniem obrazów mentalnych w umyśle. Polega na wyobrażeniu sobie pozytywnych miejsc, przedmiotów, sytuacji, stanów psychicznych. Znaczenie przy tej technice ma zarówno obraz, jak i liczba zmysłów zaangażowanych w jego tworzenie: dźwięki, dotyk, smak, zapach, emocje i doznania kinestetyczne.
Wizualizacja pozwala odciągnąć myśli od bólu, stresu i codziennych problemów.
10 zasad racjonalnego odpoczynku
- Odpoczywaj w pracy, robiąc krótkie (3-5 min.) przerwy, aby móc odwrócić uwagę od służbowych spraw, które zaprzątają Twoją głowę. Także po pracy staraj się odpoczywać na powietrzu (spacery, zajęcia rekreacyjne).
- Coroczny urlop postaraj się wykorzystać z głową – naucz się wtedy odpoczywać psychicznie, regularnie się odżywiać i spać.
- Postaraj się kształtować dobrą atmosferę w pracy i w domu. Życzliwość i uprzejmość pomogą w rozładowywaniu sytuacji, które mogą ujemnie wpływać na Ciebie.
- Ruszaj się jak najwięcej na świeżym powietrzu, a kiedy połączysz ruch z głębokim oddechem, znacząco zmniejszysz zalegające napięcia nerwowe.
- Nuda i monotonia potęgują zmęczenie.
- Głęboki i dostatecznie długi sen w nocy sprzyja dobremu samopoczuciu w ciągu dnia. Należy pamiętać
o odpowiednim fizjologicznym i psychicznym przygotowaniu się do snu, m.in. zakończenie obowiązków i spraw, które mogłyby zaprzątać myśli i powodować bezsenność. - Racjonalne odżywanie.
- Stabilizacja w sferach prywatnych i zawodowych zabezpiecza psychikę przed negatywnymi dla psychiki skutkami.
- Przestrzeganie zasad higieny osobistej wpływa nie tylko na ochronę zdrowia, ale i na dobre samopoczucie. Zapach ma znaczący wpływ na nasz stan psychofizyczny!
- Nadużywanie alkoholu i palenie tytoniu nie pozwalają na racjonalne odpoczywanie.
Jak efektywnie wypocząć podczas urlopu
Przed wyjazdem przygotuj listę rzeczy, które zostały zrobione i tych, które czekają na realizację po Twoim powrocie. Wszystko z myślą o tym, aby sprawy czekające na rozwiązanie nie zakłócały Twego urlopu.
Spokój w głowie zależy od tego, na ile pozwolisz sobie pewne sprawy odpuścić (np. bycie Zosią- samosią, która wszystko musi zrobić za innych i dla innych), coś dopuścić do siebie (przede wszystkim fakt odpoczynku) i na coś sobie pozwolić (np. na jakieś szaleństwo, albo po prostu na nicnierobienie).
Pozwól, aby Twoje myśli skierowały się na tematy, które sprawiają Ci radość i przyjemność, i zaplanuj, czy to będzie wypoczynek bierny, czy aktywnie spędzony czas.
